1. HABERLER

  2. EKONOMİ

  3. 3600 Günden Nasıl Emekli Olunur, Şartları Nelerdir?  
Türkiye’de Bankacılık Sistemi

Türkiye’de Bankacılık Sistemi

Türkiye’de ilk bankacılık adımı ise Mithat Paşa tarafından tefecilere karşı Emniyet Sandığı’nın kurulması ile faaliyet göstermiştir diyebiliriz.

A+A-

Faiz karşılığında müşterilerine para verip para alabilen, İskonto, Kambiyo, Kredi, Değerli Belge, Kıymetli eşya, özel kasalarında para saklayabilen ve bunların dışında farklı finansal, ekonomik ve ticari eylemlerde bulunabilen kurum ve kuruluşlara banka denir. Banka kelimesi İtalyanca Banca kelimesinden Türkçeye banka olarak çevrilmiştir.    Dünya’da ilk banka kuruluşu milattan önce 2500 yıllarında Sümerliler tarafından Maket adı ile kurulduğu düşünülmektedir. Bu dönemde ki bankacılık sistemi borç verme üzerine kuruluydu. Modern bankacılık ise 1587 yıllarında Venedik’te başladığı tahmin edilmektedir.
Türkiye’de ilk bankacılık adımı ise Mithat Paşa tarafından tefecilere karşı Emniyet Sandığı’nın kurulması ile faaliyet göstermiştir diyebiliriz. Bankacılık ilk başta Dünya ‘da da güçlü ailelerin elinde olsa da kurumsallaşma dönemi geçirerek aile geçmişli bankalar da artık resmileşmiştir. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk resmi bankası ise Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün emri ile 26 Ağustos 1924 yılında Türkiye İş Bankası adı ile kurulmuştur ve hala hizmet vermeye devam etmektedir.
2019 yılında açıklanan rapora göre Türkiye’de toplamda 53 adet banka bulunmaktadır. Bu bankalardan 34 tanesi mevduat bankası, 6 tanesi katılım bankası ve 13 tanesi kalkınma bankasıdır. 


Bankalar Nasıl Denetlenmektedir?
Türkiye’de özel banka ile kamuya bağlı bankaların kamu otoritesi tarafından denetimlerinin arasında bir çok farklılık bulunmaktadır. Özel bankalar Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından Bankalar Yeminli Murakıpları tarafından denetime tabi tutulmaktadır. Kamu bankaları ise BDDK tarafından atanan Bankalar Yeminli Murakıpların denetiminin yanı sıra kamuda ki farklı otoriteler tarafından da denetime tabi tutulmaktadır.
Kamu bankalarının da özel bankalar gibi tek bir kurum olan BDDK’nın atadığı Bankalar Yeminli Murakıpları tarafından denetlenebilmesi için Anayasada geçen bankacılık kanununda bazı değişiklikler yapılmalı.


Bankacılık Ürünleri Nelerdir?
Her bankanın müşterileri için sunduğu kampanyalar, içerikler ve hizmetler değişiklik gösterebilir ancak temel bankacılık ürünleri bir çok bankada değişiklik göstermemektedir. Temel bankacılık ürünleri; Kredi kartı, Kredi, Kredili Mevduat Hesapları, Taksitli nakit hesaplar, Vadeli hesaplar, altın, Euro, dolar gibi çeşitli döviz hesapları, fon hesapları, çek, senet, teminat mektupları, Otomatik ödeme talimatları, EFT, havale işlemleri, internet bankacılığı. Genel olarak bu ürünlerin çalışma mantığı aynı olsada bankadan bankaya ve bankada ki müşteriden müşteriye kredilerin faiz oranları ya da ürün ve hizmetlerin ücretlendirmeleri farklılık gösterebilir. Örneğin kullanacağınız bir taşıt kredisinin faiz oranı bankadan bankaya farklılık gösterebilir. Ya da vadeli hesabına para yatıran müşterilerin kazanacakları faiz miktarı müşteriden müşteriye ya da bankadan bankaya değişiklik gösterebilir.

En Çok Kullanılan Bankacılık Ürünleri Nelerdir?
Bankaların hizmet verdiği ürünler her bankaya göre değişiklik gösterebilir. Ancak bu belirteceğimiz 5 ürün her bankada bulunan ve en çok kullanılan ürünlerdir.
Bu ürünleri sıralayacak olursak;
    • Vadesiz Hesap
    • Vadeli Hesap
    • Kredili Mevduat Hesabı (KMH)
    • Kredi 
    • Kredi Kartları
Ürünlerin kısaca özelliklerinden bahsedecek olursak;
Vadesiz Hesap; Para yatırılıp, para çekilen ATM kartı aracılığı ile pos cihazlarında nakit mantığı ile alışveriş yapılan hesaplardır. Müşteriye herhangi bir faiz getirisi bulunmamaktadır. Ancak bankalar için vadesiz hesaplarda tutulan bakiyeler geçe işlem gördüğü için çok kıymetlidir ve vadeli hesaba göre getirisi daha fazladır. Vadeli Hesap; Birikim yapmak isteyen müşterilerin bankaların belirli bir faiz teklifleri karşılığında hesaplarına para yatırması sonucu birikim hesabına dönüşen bir hesap türüdür. Banka müşterisine teklif ettiği faiz karşılığında hesapta ki parayı belirttiği vadede çekmemesini şart koşar. Buna karşılık vaad ettiği faizi müşterinin hesabına aktarır. Kredili Mevduat Hesabı (KMH); Müşteriye banka tarafından verilen ek bir nakit çekme limitidir. Banka tarafından verilen faiz oranının kabul eden müşterilerin çektikleri tutarı ödeme yapacakları güne kadar faiz işlemeye devam eder. Hesap kartı aracılığı ile kredili mevduat hesabı ile alışveriş de yapılabilir.
Kredi; Müşteriler bankaların sunduğu kredi hizmetlerini ihtiyaç kredisi, taşıt kredisi ya da ev kredisi seçenekleri ile kullanılabilir. Her bankanın faiz oranlarında değişiklik olabilir ancak devlet kredilerin vade oranlarına müdehale etmiş üst sınır koymuştur. 
Kredi Kartları; Müşteriye verilen bir limit dahilinde kullandırım sağlayan alışverişlerde taksit imkanu sunan ve ortalama 1 ay sonra  ödeme imkanı vererek kolaylık sağlayan bir bankacılık ürünüdür.


Banka İle Nasıl Çalışmaya Başlanır?
Geçtiğimiz yıllarda bankalarla 18 yaşını girmeden önce çalışılamayacağına dair genel bir yargı vardı. Ancak artık birikim hesapları, bireysel emeklilik sistemleri sayesinde bu algı son dönemlerde yıkılmaya başladı. Önceki dönemlerden bahsersek hemen hemen bir çoğumuzun ilk hesapları öğrenci olduğumuz dönemlerde para yatırıp çekmek ya da öğrenim kredisinden yararlanmak için öğrenci dostu bankalardan açılmıştır. Daha sonra ise maaş aldığınız banka da açılan vadesiz hesaplar, gönderilen yüksek limitli kredi kartları ve küçük tutardaki nakit ihtiyaçları için kredili mevduat hesapları derken bankacılık sektörüne hızlı bir şekilde giriş yapmış oluyorsunuz.
 Eğer daha önce hiç bir banka ile çalışmadıysanız yeni bir banka ile çalışmanız daha kolay. Mevcutta bir banka ile çalışıyor ve kredi puanınız yüksekse yine tercih edilen müşterilerden olursunzu.
Ancak eğer daha önce çalışmış ve ödemeleriniz de aksama durumu söz konusu olmuşsa bu puanınızın düştüğü ve sicilinizin olumsuz etkilendiği anlamına gelir. Bu sebeple bankalarla çalışmanız güçleşebilir. İlk gecikmeli ödemenizde banka scorunuz çok fazla olumsuz etkilenmese de bunu sürekli hale getirdiğiniz taktirde kanun takip durumunuz dahi söz konusu olabilir.


Bankacılık Ürün Ve Hizmetlerinin Ücretlendirmeleri
Aldığınız bu bankacılık hizmetlerinin ücretlendirmeleri bankadan bankaya ve müşteriden müşteriye denğişse de bu ücretlendirmeler bankaların ciddi anlamda gelir elde ettikleri bir kanaldır. Bazı yüksek gelir segmentli müşterilerden hiç bir ürün ve hizmet için ücret alınmazken normal bir kart ya da hesap kullanıcısı olan müşteriden ücret talep edilebilir. 
Ayrıca alınan bu ücretler bankaların çeşitli kampanyaları kapsamında (Harcama sözü, Otomatifk Fatura ödeme Talimatı sözü vb.) tamamen, kısmi iade edilebilir ya da puana çevrilerek müşterilerin alışverişlerde kullanmaları sağlanabilir. 
Yeni çıkan yasa gereği müşteriler bu ürün ya da hizmetlerin ücretlendirmelerine itiraz edebilir. Bankaya itirazlarını ilettikleri taktirde yukarıda belirttiğimiz şartlar olmadan direkt iade işlemi gerçekleştirilmez ise müşteri tüketici hakem heyeti aracılığı ile yansıtılan bu bedellere itiraz edebilir. Ve yine yeni çıkan yasa gereği eğer banka kredi kartı ürünleri için yıllık üyelik adı altında kart bedeli talep ederse ayrıca ücretsiz hizmet verebileceği bir kredi kartı ürününün de olması gerekmektedir. 
Son dönemde kredi akrtları sadece alışveriş, taksit para puan özelliklerine ek olarak kartlara yüklenen özelliklere göre hava alanında öncelikli geçiş, ücretsiz dergi ya da kanal abonelikleri, fazla para puan kazanma, araç kiralama da uygun hizmet bedelleri gibi bir çok hizmeti de kullanıcılarına sunmaktadır. Ancak bu kadar ayrıcalıklı ve fazla özelliğe sahip olan kredi kartlarının ya ücretleri fazla ya da ücretsiz kullanmak için yüksek gelir segmentli müşteri olmak gerekir. Eğer bu ücretleri ödemek istemiyor ve normal segmentte bir müşteri iseniz ekstradan para puan fazla taksit gibi hizmetlere de çok ihtiyaç duymuyorsanız kart aidatı olmayan kartları tercih edebilirsiniz.

 

Önceki ve Sonraki Haberler

HABERE YORUM KAT

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
İlgili Haberler