Her yıl Kasım ayında gerçekleştirilen alışverişte indirim dönemi 2020 senesinde de gelmek üzere. Geçmiş yıllarda yaşanan problemler sonrasında Ticaret Bakanlığı bu sene vatandaşların çok dikkatli olması gerektiğini belirtirken kendi üzerine düşen görevi yaparak denetimleri sıklaştıracağını ve gerekirse cezai yaptırımların uygulamaya geçirileceğini belirtti.

Black Friday Nedir?

Amerika için Şükran Günü yılın en önemli dönemlerinden bir tanesi. İnsanlar elde ettikleri imkânlar için şükranlarını sunup dua ediyorlar. Aynı zaman Şükran Günü insanların bir araya geldiği ve zaman geçirdiği dönemlerden bir tanesi. Bu yönü ile bizim dinimizde de yer alan bayramlara benzetilebilen özel bir gündür.

Kasım ayına denk geliyor olması aynı zamanda insanların yeni yıl alışverişlerini de bu dönemde yapmasını sağlar. İnsanlar alışverişe çıkarak hem Şükran Günü hem de yılbaşı için alışverişlerini gerçekleştirirler.

Takvimler 1925 senesini gösterdiğinde bazı markalar şükran günü alışverişlerinde çok yüksek miktarda indirimler gerçekleştirmiştir. Bu indirim dönemlerinde insanların çok büyük talepler göstermesi diğer markaları da bu yola itmiş ve böylece bu dönemde bir alışveriş çılgınlığı başlamıştır.

1961 senesine gelindiğinde Amerika’da markaların tamamı bu dönemi büyük indirimlerle geçirmeye başlar. Ancak insanların çok fazla talep göstermesi hem trafiğin tıkanmasına hem de alışveriş sırasında insanların ezilerek hayatını kaybetmesine sebep olmuştur. Her yıl Şükran Günü’nden sonraki Cuma günü başlayan indirimler yaşanan bu tatsız olaylar sebebiyle Black Friday olarak isimlendirilmektedir.

Black Friday tabiri dilimize Kara Cuma olarak çevrilmektedir. Ancak Cuma günleri dinimizin çerçevesinde kutsal bir gündür. Ülkemizde oluşan bir kavram olmasa da insanlar Cuma gününden bu şekilde bahsedilmesini istemezler. Bu sebeple de Kara Cuma yerine Efsane Cuma tabiri kullanılmaya başlanmıştır.

Efsane Cuma Döneminde Karşılaşılabilecek Olan Sorunlar Neler?

Efsane Cuma kampanyalarında insanlar birçok farklı ürünün alışverişinin gerçekleştirebilmektedir. Mağazalara gidilerek bu alışverişler gerçekleşebileceği gibi internet üzerinde de işlemler tamamlanabilir.

İnsanlar birçok farklı ürünü inceleyip satın alabilmek adına internet sitelerini tercih ederler. Özellikle 2020 senesinde korona virüsün de etki etmesi Efsane Cuma alışverişlerinin her zaman internet siteleri üzerinden gerçekleşmesi anlamına gelecektir.

Efsane Cuma kampanyalarında ilk olarak yanıltıcı indirimler söz konusu olur. Ticaret Bakanlığı her zaman bu etmeni göz önünde bulunduracağını ve direkt olarak müdahale edileceğini belirtmiştir. 50 TL fiyatla satılan bir ürünün toplam fiyatı 150 TL seviyesine çekildikten sonra 100 TL indirim ile tekrar 50 TL’ye satılıp Efsane Cuma indirimleri olarak gösterilirse bakanlık zaman kaybetmeden müdahale edeceğini belirtmiştir.

Yaşanan yoğunluk sebebiyle lojistik açıdan sorunlar ortaya çıkabilir. Normal şartlarda 2-3 iç gününde gelen ürünler haftalar geçmesine rağmen teslim edilemeyebilir. Satıcıların bazen elinde olmayan durumlardan dolayı bu sorunlar kaynaklansa da müşteriler mağdur olacaktır.

Kötü niyetli satıcılar ayıplı malların vatandaşa satılması ya da ücret alınmasına rağmen hiçbir ürünün gönderilmemesi gibi durumlar söz konusu olur. Bazı satıcılar ise alışverişten cayma ve iade hakkını yok sayarak para kazanma çabasında bulunmaktadır. Bütün bu yöntemlerin bilincinde olduğunu belirten Ticaret Bakanlığı kısa sürede müdahale geleceğinin sözünü vermektedir.

“Mesafeli Sözleşmelere Dikkat Edin” Uyarısı

Bakanlık, internet sitelerinden yapılan alışverişlerde mağduriyetin yaşanmaması için her sitedeki mesafelisözleşmelerin incelenmesi gerektiğini belirtmektedir. Eğer herhangi bir mağduriyet yaşanırsa mesafeli sözleşmelerdeki maddeler çok büyük önem kazanacaktır.

Mesafeli sözleşmelerde satıcı firmanın iletişim bilgilerinin ve vergi numarasının açık bir şekilde dile getirilmesi gerekmektedir. Bu bilgiler ışığında firmanın MERSİS ya da ETBİS kaydı da incelenebilmektedir. Bakanlık bu bilgilerin yer almadığı sözleşmeler söz konusu ise şikâyetlerin yapılmasını ve alışverişlerin kesinlikle gerçekleştirilmemesini belirtmektedir.

Güvenilir İnternet Adresleri Nasıl Anlaşılıyor?

İnternet sitesinden Efsane Cuma indirimlerinde alışveriş yapmayı düşünen vatandaşlarımız için bakanlık tarafından açıklama yapıldı. Bu açıklamada bir sitenin güvenilir olup olmadığını anlamanın yollarına dair bilgiler de yer alıyor.

Bakanlığın sunduğu bilgilere göre bir sitenin güvenli olup olmadığını anlamak için satılan ürünlerin fiyatlarına bakılması gerekli. Ürünler diğer rakip satıcılardaki fiyatlara göre çok daha düşükten satılıyorsa burada bir güven sorunu ortaya çıkar. Böyle sitelerden hiçbir vatandaşımızın alışveriş yapmaması gerekiyor.

İnternet sitelerinde güvenli ödeme için şart olan SSL Sertifikası ve 3D Security gibi etmenlerin sitede var olduğundan emin olunması gerekiyor. Eğer sitede bu hizmetlerin sunulduğuna dair bir ibare yoksa alışverişlerinizi bu siteden yapmamanız gerekli.

Tüketici Mağduriyeti Aşamalarına Dikkat

Ticaret Bakanlığı alışverişlerde tüketici mağduriyetlerinin en büyük problemlerin başlangıcı olduğunu belirtirken insanların bu konuda çok daha dikkatli olması gerektiğini bildirdi. Sitelerde yaşayabileceğiniz mağduriyetlerin nasıl giderildiğine dair sözleşmeler yer alır. Tüketiciler için hazırlanan mesafeli sözleşme içerisinde bu mağduriyetlere ait bilgiler de bulunmaktadır.

Tüketici mağduriyeti yaşayan kişiler eğer ürünün iadesini isteme ya da ürünün yenilenmesini talep etme gibi haklarını kullanamıyorsa bu siteden uzak durulması gerekecektir. Normal şartlar altında tüketicilerin 14 gün boyunca herhangi bir sebep sunmadan ürünü iade etme hakları bulunmaktadır.

Stokta yer almama ya da tedarik edilememe problemlerinde de çözümün nasıl sağlandığının belirtilmesi gerekiyor. Aksi alışverişleriniz kâbusa dönüşebilir.

İndirim İfadesi Yanıltabilir

Bakanlığın belirlediği kurallara göre başlatılan indirimlerin bitiş tarihleri de net bir şekilde dile getirilmelidir. Bunun yanı sıra ürün sınırsız olarak alınamıyorsa ve belirli stok değerleri varsa bu değerlerin de internet sitesi tarafından verilmesi gerekli.

İndirim ilanlarının beklentileri her zaman karşılaması gerekmektedir. Yapılan indirimin oranı ve miktarı açıkça yazılmalıdır. Gerçekleştirilen indirimlerin her zaman en son satış fiyatı üzerinden yapılması gerekir. İndirim yapılmış süsü veren siteler direkt olarak bakanlık tarafından kapatılacaktır.

Herhangi bir internet sitesi Efsane Cuma indirimleri konusunda bir reklam paylaşırsa artık bundan sorumlu olacaktır. Sitenin alışveriş döneminde ürünleri hazır etmesi, daha öncesinde belirttiği fiyatlardan satması ve stok sıkıntısı yaşanıyorsa bunu açık bir dille belirtmesi gerekir. Henüz reklam aşamasında bütün bu bilgilerin verilmesi şarttır. Aksi halde bakanlığa yapılacak olan bir şikâyetin kısa sürede işleme konacağı açıklanmıştır.

Aykırılıklara Karşı İdari Yatırımlar Yolda

Alışveriş dönemlerinde ne kadar dikkatli davranılırsa davranılsın çeşitli anlaşmazlıklar yaşanabilir. Bunların yaşanmaması için bakanlık tarafından yapılan açıklamanın dikkatlice okunması gerekecektir. Bakanlık, kendi bünyesinde kurulan bir ekip ile denetlemelerin kusursuz bir şekilde yapılacağını bildirmektedir.

Herkesin mesafeli sözleşmeleri okuyarak adımlarını atması şarttır. Mesafeli Sözleşmelerde yer alan bazı maddeler, uyuşmazlık durumlarında mağdur kişilerin elini kolunu bağlamaktadır. Mesafeli sözleşmelere güvenilmeyen sitelerden alışveriş yapılmaması gerekli olacaktır. Böyle bir siteden alışveriş yapılıp sorun yaşanmışsa hemen yetkili merceklere başvurulması gerekir.

Tüketici Hakem Heyeti ve Tüketici Mahkemeleri bu konularda yetkilendirilmiş olan yapılardır. Yaşayacağınız sorunlarda hakem heyetine ya da mahkemelere başvurarak sorunlarınızı çözüme kavuşturabilirsiniz.

Hakem heyetine başvuruların yapılması ya da olayın davaya taşınması durumunda mağdur kişiler çok büyük avantaj sahibidirler. Kararlar her zaman dolandırılan kişilerin sorunlarını kısa sürede çözebilmesi adına alınmaktadır.

Müşterilerin haklılığı mahkemeler tarafından da kabul edildiği için yaşanan mağduriyetlerin sineye çekilmemesi ve gerekli mercilere zaman kaybedilmeden başvurulması gerekmektedir.