80’lerin başından itibaren insanların hayatına giren Walkman bugün dahi müzik teknolojisinin en dahiyane cihazlarından bir tanesi olarak anılmaya devam ediyor.
111
80’lerin başından itibaren insanların hayatına giren Walkman bugün dahi müzik teknolojisinin en dahiyane cihazlarından bir tanesi olarak anılmaya devam ediyor. Televizyon ve kasetçalar teyplerin revaçta olduğu bir dönemde insanlara müziklerini yanlarında taşıma fırsatı veren bu cihaz bir anda müzik dinleme zevkini ikiye katlamıştı. O dönemlerde pille çalışan teypleri yanlarında dolaştıran gençlik Walkman ile birlikte müziği ceplerinde olmasa da çantalarında ya da bellerinde taşıma fırsatı buldular. Bu yazımızda Walkman ve yükselişi ile ilgili enteresan bilgilere yer veriyoruz.
211
Walkman Tek Bir Kişi İçin İcat Edildi
70’li yılların sonunda Sony firmasının patronu Akio Morita uzun süren Amerika seyahatlerinden sıkışmıştı. Yolculuk sırasında sevdiği opera eserlerini dinlemek istiyordu. Bunun için aklındaki fikri Nobutoshi Kihara’ya aktardı. Kısa bir zaman sonra Kihara elinde bir alet ile Morita’nın yanında geldi. Yapmış olduğu alet ufak bir kasetçalardı ve bir kulaklık yardımıyla çaldığı müziği dinlemek mümkündü. Akio Morita bu icadın sadece kendisi ile sınırlı kalmamasını ve üretime geçilmesini istedi. Böylelikle Walkman 1979 yılında Sony firması tarafından üretilmeye başlandı. O yıllarda Avrupa’da bu cihazın benzeri bulunmadığı için cihaz Avrupalılar tarafından da büyük ilgi gördü. Zaman içinde oldukça geliştirildi ve pek çok özellik eklendi. Kaset kullanımı artık kaybolmaya yüz tutmuş olsa da Walkman yazılımla çalışan bir müzik çalıcısı olarak hala üretilmeye devam ediyor.
311
Walkman Markası Sony Tarafından Patentlenmiştir
Bugün Walkman denildiğinde pek çok değişik marka olmasına rağmen asıl Walkman, Sony tarafından üretilen Walkmanlerdir. Japonya’da üretilen Walkman cihazlarının ardından Amerika’da üretim yapılmış ancak isim hakkı sebebiyle burada üretilen cihazlara Soundabout denilmiştir. Bu cihazlar da aslında tamamen bir Walkman’dır. Aynı şekilde İngiltere’de Stowaway, İsviçre’de ise Freestyle adıyla satışa sunulmuştur. Ancak insanların aklında hangi ülkede olursa olsun Walkman ismi yerleşmiştir.
411
Akio Morita Walkman İsmini Beğenmemişti
Walkman’in fikir babası olan dönemin Sony patronu Akio Morita, bu yeni cihaza konan ismi hiç beğenmemişti. Hatta değiştirilmesi için birkaç kere bu yöndeki fikrini belirtmiştir. Ancak Walkman piyasaya çıktığı andan itibaren insanların o kadar çok ilgisini çekmiştir ki, bir süre sonra cihazın ismini değiştirmenin satış politikası açısından zararları olabileceği için bu isim kullanılmaya devam etmiş ve insanlar tarafından da büyük kabul görmüştür. İngilizceden dilimize “Yürüyen Adam” olarak çevirebileceğimiz bu isim aslında cihazın tam olarak ne işe yaradığını insanlara anlatmakta yetersiz kalan bir isimdir.
511
Radyolu Modeller
80’lerin ortalarından itibaren Walkmanler yeni fikirlerle gelişmeye başladılar. Örneğin ilk modeller sadece kaset çalma özelliğine sahipken sonraları radyo dinleme özelliği de entegre edildi. Böylelikle Walkman’in kullanım alanı da genişlemiş oldu. Artık bazı insanlar yanlarında kaset dahi taşımıyorlardı. Bulundukları ortamda radyo sinyalleri alınabiliyorsa Walkman ile radyo dinlemek de mümkün hale gelmişti. Daha sonraları Analog radyo kanalı arama özelliği dijitale çevrilmiş ve kanalları hafızaya alma özelliği de eklenmiştir. Bu sayede insanlar her defasında sevdikleri radyo kanallarını aramak yerine bir tuşla ulaşabilir hale gelmişlerdir.
611
Kasetin Arka Yüzünü Otomatik Çalma ve Şarkı Bulma Özelliği
90’lı yılların ortalarından itibaren Walkmanlere kasetin arka yüzünü otomatik olarak çalma ve şarkı bulma özellikleri getirildi. Bu özellikle Walkman kullanıcıların hayatlarını da son derece pratikleştirdi. Eskiden kasetin bir tarafı dinlendikten sonra çıkarılıp ters çevrildikten sonra diğer tarafı dinlenebiliyordu. Ancak bu özellikle birlikte kasetin bir tarafı bittikten sonra motor, kaseti geriye doğru döndürmeye başlıyor ve kasetin arka yüzü çalmaya başlıyordu. Bu özellik o dönem insanlar arasında oldukça ses getirmişti. Bu özellik kadar ses getiren bir başka özellik ise şarkı bulma özelliği olmuştur. Şarkı bulma özelliği kişinin bir tuşa basarak o anda çalan şarkının sonundaki müziksiz kısma kadar kasetin sarılmasını sağlıyordu. Bir başka deyişle cihaz şarkı aralarındaki sessiz kısımları bulabiliyor ve bu sayede istenilen şarkının başına kadar kaseti sarmak mümkün oluyordu. Ancak eğer dinlemek istediğiniz şarkı 3 şarkı sonraysa her şarkı sonrasındaki boşluğa geldiğinizde bir sonraki şarkı arasına gitmek için bu işlemi tekrarlamanız gerekiyordu. Bu özellik, mekanik bir cihaz için oldukça başarılıydı.
711
EQ Ayarları ve Ekstra Bas
İnsanların müzik zevklerine göre dinledikleri şarkıyı optimize edebilme özelliği Walkman tarihindeki en önemli özelliklerdendi. Walkmanler ilk çıktıklarında çalınan müzik tarzı ne olursa olsun aynı karakterde ses verirken, insanların ilerleyen dönemde dinledikleri tarzlara ya da kendi kulaklarına uygun şekilde çıkan sesin karakterini değiştirebilmeleri için cihazlara EQ (Ekolayzır) ve ekstra bas ayarları getirildi. O dönem pek çok Walkman’in kapağında bu özellikler bir satış stratejisi olarak belirtildi. Ancak kimse walkman dinlerken kullanılan kulaklıkların kalitesini sorgulamamıştı.
811
CD-Romların Hayatımıza Girmesi
Ülkemizde 90’lı yılların başından itibaren satışı başlanan müzik CD’leri, CD çalabilen, nispeten nadir bulunan ve pahalı olan müzik setleri ile dinlenebiliyordu. Oysa ki Japonya ve Amerika’da CD’ler neredeyse 10 yıldır kullanılmaktaydı. CD teknolojisinin yurtdışında daha hızlı ilerlemesi neticesinde Walkman’in gelişmiş bir versiyonu olan Discmanler de 90’ların başında satışa sunuldu. Ülkemizde Walkman’in popülerliği ve müzik CD’lerinin maliyetli olması bir süre daha Walkman’in tahtta kalmasına sebep oldu. Ancak 90’ların sonlarına doğru ucuzlayan maliyetler ve sanatçıların albümlerini CD olarak çıkarmaya başlamaları Discman kullanımını arttırırken Walkmanlerin de yavaş yavaş âtıl duruma gelmesine sebep oldu.
911
MP3 Formatının Etkileri
Discmanler, Walkmanlerin yerine geçmeye çalışırken, hatta bunu başarmışken hem Walkman hem de Discman için öldürücü darbe MP3 şarkı formatının hayatımıza girmesi oldu. Bilgisayar ve internet kullanımının artık her evde olması insanları bilgisayar üzerinden ve bedava şekilde müzik dinlemeye itti. Aynı dönemler MP3 Playerlar da hayatımıza girmeye başlamıştı. Bu gelişmeler artık Walkman ve Discman’in sadece nostaljik iki cihaz olarak kalmasını sağlayacaktı.
1011
MP3 Çalar Walkman
Sony firmasının Walkman ismini elinde bulundurma bu cihazı üretmeye devam etmesinin de en büyük sebebi. Ancak artık günümüzde Walkman denildiğinde akla MP3 formatındaki şarkıları çalabilen aslında temelinde bir MP3 çalar olan cihazlar geliyor. Bir kibrit kutusu kadar ufak ancak devasa büyüklükte hafızları bulunan bu Walkmanler insanların en az 10.000 adet şarkıyı yanlarında taşımalarına olanak sağlıyor. Bununla birlikte Spotify ya da Deezer gibi dünyanın önde gelen online müzik dinleme platformları üzerinde hesabı olanlar da Walkmanleriyle online olarak şarkı ve podcast dinleyebiliyorlar.
1111
Günümüzde Geleneksel Walkman Hala Kullanılıyor
Tıpkı plakta olduğu gibi çoğu insan için kaset dinleme arzusu hala devam etmekte. Hatta pek çok insan nostalji yaşamak adına CD’ler üzerindeki şarkıları kasetlere aktararak Walkmanler ile dinlemeye devam ediyorlar. Özellikle Walkman dinleyerek büyüyen ve şu anda 40 ve 50’li yaşlarına yaklaşmış olan neslin mensubu olan pek çok müziksever, sırf Walkmande dinleyebilmek adına eski kasetlerini günümüze kadar saklamışlardır. Kasetler var olduğu sürece Walkman de ne kadar iptidai bir cihaz olursa olsun onlarla birlikte var olmaya devam edecektir.