Aktif çalışma döneminizdeki ekonomik durumuzun devam ettiği, kaygısız bir emeklilik dönemi yaşamayı istemez misiniz? Bireysel Emeklilik Sistemi ile bu isteğinize kavuşmanız oldukça mümkün. Bu süreçte izlemeniz gereken yol, her ay düzenli olarak gelirinizin bir kısmını bireysel emekliliğe ayırmak. Bu sayede kaygısız geleceğinizin temellerini atmaya başlayabilirsiniz. Peki, Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) nedir?

BES Nedir?

Bireysel Emeklilik Sistemi, aktif çalışma döneminizdeki ekonomik durumunuzun devam ettiği, kaygısız bir emeklilik dönemi geçirmenizi sağlayacak devlet katkılı bir yatırım sistemidir. Bu sistemde düzenli birikim yaparak ileriki yaşamınızda da hayat standartlarınızı üst seviyede tutabilirsiniz. Bireysel Emeklilik Sistemi’ne katılarak, sosyal güvenlik sisteminde sağladığınız emeklilik gelirine ek bir gelir elde edebilirsiniz. Bilinmesi gerekir ki; Bireysel Emeklilik Sigortası, SGK’da bulunan sağlık hizmetleri vb. konularda size herhangi bir hizmet sunmaz. Bu noktada Bireysel Emeklilik Sigortası’nı SGK’nın bir alternatifi gibi düşünmek doğru bir yaklaşım değildir.

Siz de para biriktirme konusunda pek yetenekli değilseniz, BES sistemine dahil olarak avantajlı bir emeklilik hayatına ilk adımlarınızı atabilirsiniz. Üstelik birikiminize %25 devlet katkısı da dahil olmak koşuluyla. Elde ettiğiniz bu birikimlerle emeklilik hayatınızda maaş alarak refah seviyenizi yükseltebilirsiniz. BES, bünyesinde çeşitli avantajlar ve dezavantajlar barındırmaktadır. Yazımızın devam eden kısmında bu konular hakkında da bilgi sahibi olabilirsiniz.

Bireysel Emeklilik Sistemi Avantajları Nelerdir?

Birikimleriniz sayesinde size kaygısız bir emeklilik dönemi yaşatmayı vadeden BES, ileriki dönemde hayatınızı kolaylaştıracak birçok avantaja sahip. Siz de bu avantajları elde etmek istiyorsanız BES’e katılabilirsiniz. BES ile elde edebileceğiniz avantajları şu şekilde sıralayabiliriz:

• BES adına yatırım yaptığınız her ödemeden %25 oranında devlet katkısı hesabınıza yatırılır. Bir katılımcının bir yıl içerisinde alabileceği devlet katkısı tutarı, ilgili yıla ilişkin toplam brüt asgari ücret tutarının %25’ini geçemez.

• Düzenli ödeme tutarınızı bütçenize uygun bir şekilde kendiniz belirleyebilirsiniz. Bununla birlikte ödemenizi bir süre dondurabilirsiniz.

• Vergiden muaf olursunuz

• BES yaptırmış olduğunuz şirketten memnun değilseniz, hiçbir ücret ödemeden başka bir şirket ile değiştirebilirsiniz. Bunun sonucunda herhangi bir ücret ödemeniz gerekmez. Bu noktada BES fonunuzu ve anlaşmalı şirketinizi değiştirme hakkına sahipsiniz.

• BES fonlarınızı istediğiniz zaman kontrol etme hakkına sahipsiniz. Üstelik fon yönetiminden memnun olmayan kişiler değişiklik yapma hakkına sahiptir.

• 18 yaşını tamamlamış olması koşuluyla istediğiniz kişi adına Bireysel Emeklilik Sigortası yaptırabilirsiniz.

• BES ödemelerinizin süresini kendiniz seçebilirsiniz. Aylık ödeme yapabileceğiniz gibi bunu 3 ayda bir ya da 6 ayda bir gibi seçeneklerle de değiştirebilirsiniz.

Bireysel Emeklilik Sigortası Dezavantajları Nelerdir?

Bireysel Emeklilik Sigortası ile emeklilik döneminizde ek gelir elde edebilir ve aktif çalışma hayatınızdaki refah düzeyinizi koruyabilirsiniz. Fakat, BES sisteminde, avantajlar olduğu kadar dezavantajlar da yer almaktadır. BES’de karşı karşıya kalabileceğiniz bazı olumsuz durumları sıralamak gerekirse;

• Bireysel Emeklilik Sistemi’nden 10 yılı doldurmadan çıkmanız halinde devlet, ciddi oranlarda kesinti yapacaktır. Bu sebeple, sistemden çok mühim bir durum olmadığı takdirde çıkmanız tavsiye edilmez.

• Bulunduğunuz şirkette fonların iyi yönetilmemesi sebebiyle istediğiniz geliri elde edemeyebilirsiniz. Bu durumda size ücretsiz bir şekilde şirket değişikliği hakkı tanınmaktadır.

• Bireysel emeklilik şirketleri yönetim kesintileri yapmaktadır. Bu kesintiler genellikle %8 ile %10 aralığında değişim gösterir.

Bireysel Emeklilik Sigortası Amaçları

Bireysel Emeklilik Sistemi’nin temel amacı, emeklilik sürecinde kişilerin sosyal güvenlik sistemindeki gelirine ek olarak bir gelir sağlamaktır. BES, bu noktada kişilere geleceğe yönelik yatırım yapma fırsatını sunmaktadır. Bu sayede BES ile emeklilik döneminiz daha kaygısız bir şekilde ilerleyecektir. BES, kişilere faydası olduğu kadar ülke ekonomisine de katkı sağlayan bir yatırım türüdür. BES’in amaçlarını sıralamak gerekirse;

• Kişilerin emeklilik dönemine ait yatırımlarını arttırarak, emeklilik döneminde ek gelir imkanı ile refah düzeyini arttırmak,

• Ekonomiye katkıda bulunmak,

• İstihdamı arttırmak,

• Kamu sosyal güvenlik sisteminde tamamlayıcı olmak,

• Aktif çalışma döneminde sahip olunan refah düzeyini korumak.

Kanunlarda yer alan Bireysel Emeklilik Sistemi’ne ait kapsam ve amaç ise şu şekildedir;

‘’Bu Kanunun amacı, kamu sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olarak, bireylerin emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesi ile emeklilik döneminde ek bir gelir -sağlanarak refah düzeylerinin yükseltilmesi, ekonomiye uzun vadeli kaynak yaratarak istihdamın artırılması ve ekonomik kalkınmaya katkıda bulunulmasını teminen, gönüllü katılıma dayalı ve belirlenmiş katkı esasına göre oluşturulan bireysel emeklilik sisteminin düzenlenmesi ve denetlenmesidir.’’

‘’Bu Kanunun kapsamı, emeklilik şirketlerinin kuruluş, çalışma, yönetim ve denetimine, kişilerin sisteme katılma, ayrılma ve emeklilik koşullarına, emeklilik yatırım fonlarının kuruluşuna, katkıların bu fonlarda toplanmasına ve değerlendirilmesine, aracılık hizmetlerine, kamuya açıklanacak bilgilerin kapsamına ve bireysel emeklilikle ilgili diğer hususlara ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir.’’

‘’Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde sermaye piyasası ve sigortacılık mevzuatının ilgili hükümleri ve genel hükümler uygulanır.’’

Bireysel Emeklilik Sisteminde Ne Zaman Emekli Olunur?

Bireysel Emeklilik Sistemi’nde en az 10 yıl kalıp, 56 yaşını tamamlayan kişiler emekliliğe hak kazanırlar.

Birikim ve Fonlar Hakkında Nasıl Bilgi Sahibi Olunur?

Birikim ve fonlara ilişkin bilgilere seçmiş olduğunuz şirkete özel noktalardan kolayca ulaşabilirsiniz. Seçmiş olduğunuz fonlar, katkı payı ödemeleri ve birikiminiz hakkındaki detaylı bilgilere anlaşmalı olduğunuz şirketin internet şubesi, çağrı merkezi ya da mobil uygulamalarından ulaşabilirsiniz. Bunların dışında, anlaşmalı olduğunuz şirket size ilginiz dahilindeki gerekli bilgileri e-posta yoluyla iletebilir. Şirketlerin yaptığı bilgilendirmeler belirli aralıklarla yapılmaktadır. Bu noktada yapılması gereken en doğru şey bir uygulama edinerek ya da internet sitesi üzerinden düzenli olarak kontrollerinizi kendiniz sağlamanızdır. Şirkete dair bir pürüz ya da memnuniyetsizlik ile karşı karşıya kaldığınızda, şirketinizi ücretsiz olarak değiştirme hakkına sahip olduğunuzu unutmamanız gerekir.

BES’in Güvenilirliği Nedir?

Bireysel Emeklilik Sistemi’nde anlaşmalı olduğunuz şirketlerin tüm faaliyetleri, devletin yetkilendirmiş olduğu kurumlar tarafından sürekli denetlenmektedir. Yeterli güvenliğin sağlanması amacıyla BES, Sermaye Piyasası Kurulu, Emeklilik Gözetim Merkezi, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Takasbank ve bağımsız denetim şirketleri tarafından kontrol edilmekte, denetlenmekte ve gözetim altında tutulmaktadır. Gözetim altında tutulan bu kurumlardan kendinize uygun fonu seçerek bireysel emeklilik hesabınızda paranızı değerlendirmeye başlayabilirsiniz.

Bireysel Emeklilik Sistemi’nde Emekliliğe Hak Kazandıktan Sonraki Süreç Nasıldır?

Bireysel Emeklilik Sistemi kapsamında emekliliğe hak kazanmanızın ardından, emeklilik hesabı ya da devlet katkısı hesabındaki tutarın tamamının ya da belirli süreyle ödenmesini talep edebilirsiniz. Bu noktada birikiminizi tek seferde ya da belirli süreye bölerek almak sizin tercihinize kalmakta. Birikiminizi toplu alarak Bireysel Emeklilik Sistemi’nden çıkışınızı yapabilirsiniz. Çıkış yapmanız halinde şirket tarafından size gelir vergisi kesintisi yapılacaktır. Stopaj kesintisi adı verilen bu kesinti belirli koşullara göre değişiklik göstermektedir.

Bireysel Emeklilik Sistemi’nde emeklilik hakkı kazanan kişilerle, sistemden vefat, tasfiye ve maluliyet gibi zorunlu nedenlerle ayrılan kimseler için kesinti oranı %5

Bireysel Emeklilik Sistemi’nde 10 yıl kalan ve sistemden emeklilik hakkı elde etmeden ayrılmak isteyen bireyler için kesinti oranı %10

Bireysel Emeklilik Sistemi’nde 10 yıldan az bir süre kalarak ayrılmayı talep eden bireyler için %15 kesinti uygulanmaktadır.